Kortere selectie cochleair implantaat maakt zorg efficiënter, beter en groener

De afdeling KNO is de eerste in Nederland die patiënten binnen een dag uitsluitsel geeft of ze in aanmerking komen voor een cochleair implantaat (CI). Voorheen waren daar meerdere afspraken voor nodig en duurde het proces enkele maanden.

De pilot, die vanaf september 2022 liep, blijkt een succes. Het terugbrengen van de wachttijd zorgt ervoor dat de patiënt sneller de uitslag heeft en minder lang in spanning zit. ‘Maar er zijn meer voordelen’, vertellen audiologen Jantien Vroegop en Nienke Homans opgetogen. Hun conclusie: het initiatief maakt de zorg beter, efficiënter en zelfs groener.

Resultaten

Vroegop en Homans publiceerden de resultaten van het pilotproject samen met KNO-artsen Robert-Jan Pauw en Hylke van der Toom in American Journal of Otolaryngology. Door het aantal reisbewegingen te verminderen besparen patiënten gemiddeld zo’n 3 uur aan reistijd en 175 euro reiskosten. De parkeerkosten zijn daar nog niet bij gerekend.

Patiënten krijgen vooraf extra uitgebreide informatie en vragenlijsten thuis. Daardoor zijn ze goed voorbereid als ze naar het ziekenhuis komen. Hierdoor is het mogelijk om de gesprekstijd met zorgverleners in het traject te verkorten met 80 minuten. Dat is een reductie van meer dan 25 procent aan zorgtijd.

Audiologen Jantien Vroegop (links) en Nienke Homans. Fotograaf: Esther Morren.

Aanvankelijk hadden de zorgverleners bedenkingen over het verkorten van het selectieproces. Want zou alle informatie op één dag niet te veel gevraagd zijn van patiënten? Ook voor het CI-team dat bestaat uit KNO-artsen, audiologen, logopedisten, psychologen, medisch maatschappelijk werkers, technici en administratief medewerkers leek de versnelling in eerste instantie een onmogelijke logistieke puzzel. Maar de praktijk bewees het tegendeel.

Lotgenoten

‘Doordat patiënten maar één keer naar het ziekenhuis komen, worden ze meestal goed begeleid door een partner of naaste. Dat werkt heel prettig’, legt Homans uit. Tijdens de lunch worden patiënten voorgelicht over de verschillende merken CI en hun mogelijkheden en beperkingen. Ook kunnen patiënten ervaringen met elkaar uitwisselen en vragen stellen aan twee zorgverleners. ‘Dat wordt goed door patiënten ontvangen. Want in het dagelijks leven spreken ze meestal geen lotgenoten.’

Aan het einde van de dag krijgen patiënten de uitslag meteen te horen en kan een eventuele operatie worden ingepland. Het aantal implantaties bij volwassenen is bijna verdubbeld de laatste jaren. Daar heeft deze nieuwe manier van werken aan bijgedragen, volgens de audiologen.

‘Het zorgt ervoor dat we meer patiënten met ernstige slechthorendheid kunnen helpen’, zegt Vroegop. Ze benadrukt dat voor het verkorte traject een uitgebreide verwijzing belangrijk is van een KNO-arts uit een tweedelijns ziekenhuis of audiologisch centrum.

Tevreden

De patiënten die tot nu toe werden behandeld in een dag zijn tevreden over de korte selectieprocedure. ‘Uit een eerste evaluatie blijkt dat ze weer zouden kiezen voor een dag en niet voor meerdere dagen, als ze die keuze hadden’, aldus Vroegop.

‘Het is efficiënt. Afspraken sluiten goed op elkaar aan. Minder reistijd’, zeggen verschillende patiënten. Een ander zegt: ‘Het is een pluspunt dat je aan het einde van de dag weet waar je aan toe bent.’ Ze ervaren dat de ontmoeting met anderen die slecht horen tijdens de lunch verbindend werkt, doordat ze ongemakken kunnen delen.

Ook met hun CI zijn de behandelde patiënten blij. Ze kunnen zich weer verstaanbaar maken en deelnemen aan sociale activiteiten: ‘Weg eenzaamheid qua gehoor. Naar een concert. Vogels horen. Geweldig’, besluit één van hen.