Met een elektrische draad worden stroomschokjes afgegeven om epileptische aanvallen te voorkomen. Nooit eerder kregen epilepsiepatiënten van deze leeftijd ‘stimulation’ op deze plek in het brein. Het Kinderhersencentrum van het Erasmus MC Sophia heeft daarmee de wereldprimeur.
Deep Brain Stimulation
‘Ik ben het onderzoek gestart om juist de kinderen met epilepsie te helpen voor wie geen enkele bestaande behandeling lijkt te werken’, legt Eelkman Rooda uit. ‘Dat noemen we onbehandelbare epilepsie en dat heeft veel impact op hun leven en dat van de ouders. Epileptische aanvallen zorgen voor veel hersenschade wat ook invloed heeft op de cognitieve vaardigheden.’
‘In Nederland zijn er zo’n vijftienduizend kinderen met epilepsie waarvan een deel zeer moeilijk behandelbaar blijkt. Deep Brain Stimulation is eigenlijk een oude behandeling voor epilepsie waarbij een elektrode in het brein wordt aangebracht. Deze geeft stroomschokjes af waardoor het brein rustig blijft en zo epileptische aanvallen helpt voorkomen of te verminderen.’
‘In mijn vooronderzoek heb ik ontdekt dat als je de elektrode in de kleine hersenen plaatst, onderaan het achterhoofd, het mogelijk ook de onbehandelbare epilepsiepatiënten kan helpen. De kleine hersenen kun je zien als ‘de afstandsbediening’ van het gehele brein, het heeft een grote invloed op het grote deel bovenin. De elektrode wordt hier aangebracht en loopt onder de huid door naar een pacemaker op de borst waar het elektrische schokjes zendt. Zo hopen we dat ook de onbehandelbare epilepsiepatiënt minder aanvallen krijgt, waardoor ook de cognitieve vaardigheden verbeteren.’
Trial
‘Na een lang traject met vooronderzoeken kon ik, samen met de kinderneurologie en kinderneurochirurgie, vorig jaar starten met een eerste klinische trial. Een trial onder negen kinderen met onbehandelbare epilepsie. De trial is een intensief traject voor ouders en kind. Zo moeten ze een jaar lang iedere dag een dagboek bijhouden, krijgen ze scans en ondergaat het kind een operatie om de pacemaker en electrode operatief in te brengen. Verder is opereren op deze plek in het brein niet eenvoudig. In totaal hebben we nu drie patiënten geopereerd.’
Resultaten
‘De operaties zijn tot nu toe goed verlopen. Ik ben tevreden. Het is nog te vroeg om al over langetermijnresultaten te spreken, daarvoor moeten we eigenlijk nog een paar maanden wachten. Maar, de cognitieve vaardigheden van de patiënten lijken al te verbeteren en ik hoop dat uiteindelijk de epileptische aanvallen sterk verminderen.’
‘Verder hoop ik de overige zes kinderen uit de trial snel te mogen helpen, maar dat is afhankelijk van de corona-ontwikkelingen. Daarna wordt de trial geanalyseerd en de resultaten bekeken. Voor mij is het geslaagd als de patiënten minimaal 50 procent minder epileptische aanvallen hebben en de congnitieve vaardigheden aantoonbaar zijn verbeterd. Dan gaan we in de toekomst een grotere studie opzetten.’
Translationeel onderzoek
Vijf jaar geleden begon Eelkman Rooda zijn onderzoek als masterstudie op de afdeling neurowetenschappen. In de studie behandelde hij muizen met Deep Brain Stimulation in de kleine hersenen. Na een lang traject via onder andere de medisch ethische toetsingscommissie kon hij deze zomer de overstap maken naar de kliniek van het Kinderhersencentrum van het Erasmus MC.
‘Dit is een prachtig voorbeeld van translationeel onderzoek’, vertelt Marie-Lise van Veelen, hoofd Kinderhersencentrum, trots. ‘Dat betekent de overstap van dierproefonderzoek naar de mens. Dat is enorm knap, want de vertaling naar de kliniek is niet altijd even makkelijk en kan lang duren. Het is heel belangrijk dat er translationeel onderzoek in het Erasmus MC plaatsvindt, omdat we zo onze patiënten altijd optimaal kunnen laten profiteren van nieuwste en meest innovatieve behandelingen.’
