De onderzoekers hebben de resultaten van hun onderzoek gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift The Lancet Gastroenterology & Hepatology.
Patiënten met de ziekte van Crohn hebben chronische ontstekingen in hun darm. Bij de meeste mensen zijn de dunne darm, de dikke darm of beide gedeeltes ontstoken. Bij patiënten met deze ziekte wisselen opvlammingen en rustige periodes elkaar af. Alhoewel er goede behandelingen zijn, is er nog geen genezing mogelijk.
Ontstekingseiwit
Als medicijn wordt al langer gebruik gemaakt van adalimumab. Dit medicijn remt het ontstekingseiwit tumornecrosefactor (TNF), dat een belangrijke rol speelt bij het in stand houden van ontstekingen in de darm. Door adalimumab nemen de darmontstekingen af. Patiënten hebben dan minder klachten, zoals diarree, buikpijn of moeheid.
Patiënten krijgen nu meestal om de twee weken 40 mg adalimumab geïnjecteerd. Bij deze gangbare dosis blijven opvlammingen van de ontstekingen weg bij 85 tot 90 procent van de patiënten. Als ze stoppen met deze medicatie krijgt minstens de helft weer een opvlamming. Tot nu toe was niet bekend wat er zou gebeuren als patiënten minder van het medicijn zouden nemen.
Op vakantie
‘Voor een deel van de patiënten is het wenselijk om de medicatie te verminderen of om een tijdje te stoppen’, zeggen onderzoeksleiders Janneke van der Woude van het Erasmus MC en Frank Hoentjen van het Radboudumc. Bijvoorbeeld omdat ze last hebben van de bijwerkingen, of het lastig vinden om de injecties mee te nemen op vakantie. Ook kunnen bepaalde vormen van vaccinatie niet in combinatie met adalimumab worden gegeven. Patiënten willen daarom weten of ze veilig tijdelijk kunnen minderen met het medicijn.
Bij het merendeel van de patiënten die gedurende het onderzoek om de vier weken (in plaats van om de 2) 40 mg adalimumab kregen, bleef de ziekte onder controle. Van der Woude: ‘De ontstekingen vlamden meestal niet vaker op dan bij de gangbare tweewekelijkse toediening. Sommige patiënten kregen iets meer klachten, maar die bleken ook snel weer onder controle. Patiënten kunnen dus overwegen om veilig de tijd tussen de doses op te rekken, mits goed begeleid door hun eigen arts.’ Aan de studie deden 174 patiënten mee die al geruime tijd voor de start van het onderzoek een stabiele ziekteactiviteit hadden.
Minder pijn
Het onderzoek laat ook zien dat minder vaak spuiten voordelen heeft. ‘Zo hebben patiënten die afbouwen minder vaak infecties, mogelijk omdat hun immuunsysteem minder wordt onderdrukt. Ze hebben ook minder pijn op de plek van inspuiten. Het psychische aspect is ook heel belangrijk. Vaker spuiten herinnert patiënten ook vaker aan hun ziekte’, zegt Hoentjen.
Het verminderen van het medicijn, bespaart ook kosten, aldus Hoentjen. ‘Dat is belangrijk in deze tijd waarin de zorgkosten hard stijgen.’ De onderzoekers willen in een vervolgstudie exact berekenen hoeveel geld het kan opleveren als patiënten minder van het medicijn gebruiken.
Uniek
De studie is een traject van bijna negen jaar geweest. Twintig ziekenhuizen hebben aan het onderzoek meegedaan. Van der Woude: ‘De patiënten die hebben meegedaan zijn allen begeleid door hun eigen arts. Dat maakt het onderzoek uniek. Omdat het onderzoek in de praktijk is uitgevoerd, weten we ook dat de resultaten goed toepasbaar zijn in de klinische praktijk.’
