De onafhankelijke internationale ECMO-organisatie ELSO heeft de hart-longmachine behandeling in het Erasmus MC erkend met de ‘Award for Excellence in Life Support – Platinum Level’, de hoogste erkenning.
ECMO staat voor Extracorporeal Membrane Oxygenation. Dat houdt in dat een patiënt wiens hart- en/of longfunctie levensbedreigend slecht is, wordt aangesloten op een machine die de functie van het hart en de longen tijdelijk overneemt.
Dat kan gebeuren bij baby’s, kinderen en volwassenen met ernstige chronische long- en hartziekten, maar ook in acute situaties, bijvoorbeeld na een hartinfarct of als de longen niet meer functioneren door een longembolie.
De ELSO – Extracorporeal Life Support Organization – kent de awards een keer per jaar toe nadat zij de meedingende ziekenhuizen uitvoerig heeft getoetst op uiteenlopende criteria. ‘Je moet bijvoorbeeld je ECMO-organisatie goed op orde hebben’, vertellen intensive care-arts Dinis dos Reis Miranda en kinderintensive care-arts Robert Jan Houmes.
Langdurig beschikbaar
‘Dat betekent dat de manager van de ECMO-unit ook écht met de ECMO moet kunnen werken en dat diegene alle procedures kent. Daarbij moeten voldoende zorgprofessionals langdurig beschikbaar zijn en bij herhaling worden getraind in de ECMO-procedure. En men wil zien wat je aanpak is op het moment dat je onverhoopt te veel patiënten hebt die een ECMO-procedure nodig hebben. De ELSO wil dus dat de kwaliteit van al je procedures op en top in orde is.’
Een ziekenhuis moet daarbij ook kunnen aantonen dat alle verschillende disciplines die nodig zijn, aan de ECMO-unit zijn gecommitteerd. ‘Dus niet alleen de artsen, maar ook verpleegkundigen, fysiotherapeuten, klinisch perfusionisten, geestelijk verzorgers en maatschappelijk werkers’, leggen de artsen uit.
Verbeteren
De erkenning van de ELSO geldt voor drie jaar en gaat in op 1 januari 2024. Daarna zullen Houmes en Dos Reis Miranda de afdeling opnieuw voordragen voor een audit. Ondertussen zal de unit zijn kennis en expertise steeds blijven verbeteren, vertellen de intensivisten. De erkenning geldt voor de IC Kinderen en Neonatologie, voor de IC Volwassenen en voor het Mobiel Medisch Team.
‘Voor patiënten is het goed te weten dat zij in het Erasmus MC in goede handen zijn’
‘Deze erkenning vereist ook benchmarking: dat je je resultaten vergelijkt met andere centra in de wereld die dezelfde erkenning hebben. Je moet steeds blijven kijken hoe je je zorg kunt verbeteren.’
Aangeboren hartafwijking
Met name voor patiënten is het goed te weten dat zij in het Erasmus MC in goede handen zijn, vindt het tweetal. Houmes: ‘In het Erasmus MC bevallen vrouwen die een kindje dragen met een aangeboren hartafwijking, een hernia diafragmatica. Die bevallingen mogen wij doen omdat we een ECMO-procedure kunnen uitvoeren.’
Dat geldt ook voor kinderen met eindstadium hartfalen. ‘Deze kinderen kunnen bij ons terecht voor een harttransplantatie, voor een tijdelijk mechanisch kunsthart en voor een ECMO-behandeling. Het kan voor deze patiëntencategorie een geruststelling zijn dat we nu kunnen aantonen dat de ECMO-zorg van goede kwaliteit is.’
Reanimatiesetting
Dat de erkenning ook voor het Mobiel Medisch Team geldt, stemt intensivist Dos Reis Miranda tevreden. Hij doet momenteel onderzoek naar de toepassing van de ECMO-procedures buiten het ziekenhuis, in een acute reanimatiesetting.
Het tweetal hoopt bovendien dat de erkenning voor potentiële nieuwe collega’s reden is om in het Erasmus MC te komen werken. ‘Werken bij de ECMO-unit betekent dat je voortdurend mag blijven bijleren, jezelf verbeteren en samen kunt werken met allerlei disciplines. Het is hier een fijne werkomgeving,’ besluit Houmes.
Ook aan de slag als IC verpleegkundige bij Erasmus MC? Ontdek jouw mogelijkheden op IC verpleegkundige | Werken bij Erasmus MC
Aan de wandel met de ECMO
Patiënten die een ECMO-behandeling ondergaan, liggen vrijwel altijd op de intensive care. Soms zijn mensen echter ook gewoon op de been. Zoals die ene patiënt die in afwachting was van een longtransplantatie. Zijn longfunctie was dermate slecht dat hij aan de ECMO-machine moest om zijn organen van zuurstof te voorzien. Om zijn lichaam zo fit mogelijk te houden voor de transplantatie, maakte de man bijna elke dag een wandelingetje door de hal van het Erasmus MC.
Zo’n machine kan een vreemde gewaarwording zijn, weet Dos Reis Miranda. ‘Wat gek is, is dat de slangen in een halsader zijn bevestigd. Door die slangen stroomt 3-4 liter bloed per minuut terug het lichaam in. De slang ligt tegen het oor aan. Je hoort dus continue het bloed door de slang ruisen. Dat vinden mensen een gekke gewaarwording: dat je je slang des levens hoort.’