Martine en haar vader krijgen in 2018 een uniek aanbod van het Erasmus MC. Als zij een levende leverdonor vinden, kan hij eerder worden geholpen. Martines vader heeft de ziekte van Crohn en een auto-immuunziekte. Met zijn lever gaat het slecht. Een transplantatie lijkt de enige optie, maar de wachtlijst voor een lever van een overleden donor is lang. Levertransplantaties met levende donoren gebeuren op dat moment alleen bij kinderen.
‘Als kind van een zieke vader, wil je iets kunnen doen, vertelt Martine. ‘Ik dacht altijd: geef mij maar die pijn. Geef mij voor een weekje die ziekte. Nu kon ik eindelijk echt iets doen.’ Ze biedt zich aan als levende leverdonor en wordt daarmee de derde levende leverdonateur van Nederland sinds de herstart van het levende leverprogramma in 2019. ‘Ik moest vechten met mijn broertje over wie mocht doneren.’
‘Mijn houding was: ik doe dit even.’
Net op tijd
Een half jaar later, na een rits aan onderzoeken en gesprekken met psychologen, is het zover. ‘Alsof we op vakantie gingen, liepen we met rolkoffertjes het Erasmus MC binnen.’ Na een onrustige nacht en een paar laatste tests rijden verpleegkundigen Martine als eerste de operatiekamer binnen. Ik deed me stoerder voor dan dat ik ben. Ik heb nog een foto’s van mijzelf in een blauw OK-pak lachend zwaaiend naar de camera. Mijn houding was: ik doe dit even.’
Zeven uur later wordt Martine wakker. De chirurgen hebben zeventig procent van Martines lever uitgenomen. ‘Mijn moeder werd gek van mij. Ik bleef maar vragen hoe het met mijn vader ging. Ik had vertrouwen dat het met mij goed kwam. Maar ik deed het natuurlijk allemaal voor hem.’
Lof der Geneeskunst
Lof der Geneeskunst is de gratis publiekslezing van het Erasmus MC. Het thema is dit jaar ‘Orgaantransplantatie’. Toponderzoekers Marlies Reinders, Robert Porte en Amir Zadpoor van het Erasmus MC en de TU Delft vertellen je welke medische doorbraken transplantatie mogelijk hebben gemaakt en geven een kijkje in de toekomst. Wil je erbij zijn? Markeer dan 6 oktober 2023 in je agenda. Aanmelden is binnenkort mogelijk via www.lofdergeneeskunst.nl.
De operatie van Martines vader duurt langer dan verwacht. ‘Achteraf vertelden de artsen dat zij schrokken van zijn leverwaardes bij de laatste test. Tijdens de operatie bleek dat de poortader naar zijn lever bijna helemaal was vergaan. Als hij had moeten wachten op een lever van een overleden donor, had hij het waarschijnlijk niet gered.’
‘Het is een speciale dag, omdat ik zonder de donatie geen Vaderdag te vieren had.’
Na een operatie van ruim twaalf uur krijgt de familie het verlossende woord. De transplantatie is geslaagd en met haar vader gaat het goed. Hij knapt meteen op. ‘Een van de symptomen van een zieke lever is dat je het altijd koud hebt’, vertelt Martine. ‘Het eerste wat mijn vader zei toen hij wakker werd was: Wat is het lekker warm hier.’
Een fitte opa
Met Martines vader gaat het nog steeds goed. ‘Ik heb mijn kinderen een fitte opa gegeven’, vertelt ze. Voor de transplantatie lag Martines vader veel op de bank of op bed. ‘Nu fietst hij met zijn kleinkinderen en heeft twee oppasdagen. Hij heeft energie. Ik heb hem een verlenging van zijn leven gegeven. Dat is heel speciaal.’
Het enige wat Martine overhield aan de leverdonatie is een groot litteken. ‘Ik zou het zo weer doen’, zegt ze. ‘Na zes dagen mocht ik weer naar huis en na zes weken was ik weer aan het werk. Mijn lever was weer helemaal aangegroeid.’ Haar lever is alleen niet meer deelbaar. ‘Als één van mijn kinderen een leverziekte krijgt, kan ik niet meer doneren.’ Maar ze weet zeker dat iemand anders uit haar familie dan te hulp komt. Vaderdag heeft voor Martine nu iets extra’s. ‘Het is een speciale dag, omdat ik zonder de donatie geen Vaderdag te vieren had.’
