Immuuntherapie voor acute myeloïde leukemie
Stefan Erkeland van de afdeling Immunologie leidt een project naar T-cel immuuntherapie voor patiënten met acute myeloïde leukemie (AML). Immuuntherapie is een veelbelovende optie als vervanger van de intensieve chemotherapie en bestraling die nu worden gebruikt als voorbereiding op een stamceltransplantatie. De behandeling met chemotherapie heeft nadelen: zwakke en oudere patiënten komen niet in aanmerking, omdat een goede conditie vereist is. Ook kunnen chemotherapie en bestraling ernstige complicatie hebben op lange termijn en zelfs dodelijk zijn. Ook blijven na de behandeling soms alsnog leukemiecellen achter.
De immuuntherapie die Erkeland en collega’s ontwikkelen is gebaseerd op toediening van een antilichaam. Hierbij kunnen specifieke afweercellen van het lichaamseigen afweersysteem leukemiecellen herkennen en doden. Het onderzoek richt zich op patiënten met een mutatie in het nucleophosmine-1-gen, de meeste voorkomende genmutatie in AML.
Dit project krijgt ruim 816.000 euro subsidie.
Myeloproliferatieve neoplasmata en de hersenen
Hélène Gleitz van de afdeling Ontwikkelingsbiologie leidt een project over myeloproliferatieve neoplasmatas (MPN): vormen van bloedkanker waarbij bepaalde cellen in het bloed ongecontroleerd groeien door een mutatie in een bloedstamcel. Veel mensen met MPN hebben symptomen die hun levenskwaliteit ernstig aantasten, zoals extreme vermoeidheid, moeite met helder denken en concentratieproblemen.
Gleitz vermoedt dat ontstekingen door de gemuteerde bloedcellen de cellen beschadigen in de bloed-hersenbarrière en problemen veroorzaken in de hersenen. In het KWF-project gaat ze dit verder onderzoeken en uitzoeken of een combinatie van medicijnen de ontstekingen verminderen en kan helpen bij het beschermen van de hersenen.
Dit project krijgt ruim 942.000 euro subsidie.
Longcarcinoid
Anne-Marie Dingemans van de afdeling Longgeneeskunde leidt een project naar de zeldzame neuro-endocriene tumor longcarcinoid. De meest toegepaste behandeling is een operatie. De kans dat de tumor daarna terugkomt is klein: tien procent. Dingemans en haar team hebben een methode ontwikkeld met speciale stoffen (biomarkers) die kunnen voorspellen bij wie de kanker niet terugkomt. In dit project gaan ze deze biomarkers invoeren in de dagelijkse praktijk.
In de toekomst moet de biomarker-test de huidige lange opvolging na operatie van een longcarcinoid overbodig maken. Dit voorkomt onnodige blootstelling van patiënten aan scans met straling, wat uiteindelijk weer kan leiden tot nieuwe vormen van kanker. Daarnaast vermindert gepersonaliseerde opvolging jarenlang onnodige zorgen, ziekenhuisbezoeken en onzekerheid naar de toekomst.
Dit project krijgt ruim 634.000 euro subsidie.
Terugdringen onnodig blaasonderzoek
Joost Boormans van de afdeling Urologie leidt een project naar het terugdringen van onnodig onderzoek vanwege microscopisch bloedcellen in de urine. Als bloedcellen gevonden worden, krijgen mensen nu een kijkonderzoek van de blaas en een CT-scan van de urinewegen om een tumor uit te sluiten. Veel mensen ervaren het kijkonderzoek als vervelend, het is kostbaar en de kans op het vinden van een tumor is klein.
Met de KWF-beurs gaan Boormans en zijn team uitzoeken of een eerder ontwikkelde moleculaire urinetest kan helpen om patiënten te selecteren die geen onderzoek nodig hebben.
Dit project krijgt ruim 1,3 miljoen euro subsidie.
Immuuntherapie alvleesklierkanker
Joachim Aerts van de afdeling Longgeneeskunde en Nigel Kooreman van de afdeling Heelkunde leiden een project naar immuuntherapie bij alvleesklierkanker. Een eerdere studie van Joachim en collega’s laat zien dat immuuntherapie met zogeheten dendritische cellen veilig en haalbaar is. Na 2 jaar had 64 procent van de onderzochte patiënten nog geen terugkeer van ziekte. Dit was eerder 40 procent. De volgende stap is om deze therapie te onderzoeken in een grotere groep patiënten om de daadwerkelijke effectiviteit te bepalen.
De PREOPANC-6 studie zal onderzoeken of immuunotherapie met dendritische cellen de progressie-vrije en/of de totale overleving verbetert bij patiënten met opereerbare alvleesklierkanker. Aan de fase II/III-studie zullen 144 patiënten meedoen.
Dit project krijgt ruim 3,9 miljoen euro subsidie.
Meer informatie
Lees meer over de toekenningen op de website van KWF Kankerbestrijding.