Aangezichtsreconstructie

Extended Reality in de spreekkamer van de plastisch chirurg

Reconstructief plastisch chirurg Eveline Corten ontwikkelt een Extended Reality-toepassing waarmee patiënten met huidkanker in het gezicht kunnen kijken naar levensechte beelden van de verwachte uitkomsten van hun aangezichtsreconstructie. Corten krijgt 425.000 euro subsidie voor dit project, dat Zien is Geloven is gedoopt.

Deel
6 likes
Leestijd 3 min
Eveline Corten met patiente
Reconstructief plastisch chirurg Eveline Corten ontwikkelt een Extended Reality-toepassing voor patiënten die een aangezichtsrecontructie krijgen vanwege tumoren in het gezicht.

Ze werd geïnspireerd door de techniek achter apps als Snapchat en Face Swap, legt Corten uit. ‘Met miljoenen bestaande foto’s van ‘normale’ gezichten zijn algoritmen ontwikkeld waarmee je een filter kunt aanbrengen op je eigen gezicht. Dan heb je ineens een gekke bril op, of sterretjes in je ogen. Of je ziet er 30 jaar jonger uit. Of 30 jaar ouder. In theorie moet je zo ook kunnen laten zien hoe je gezicht eruitziet na een chirurgische reconstructie.’

Patiënten met tumoren in het gezicht ervaren de operatie om de tumor te verwijderen vaak als zeer ingrijpend. Daarna is meestal een even zo ingrijpende operatie nodig om het gezicht te reconstrueren. ‘Reconstructieve plastische chirurgie moet functie en vorm van het gezicht herstellen’, vertelt Corten. Dit is belangrijk omdat het gezicht een essentiële rol speelt bij het aangaan en onderhouden van sociale contacten. Vaak zijn er meerdere operaties nodig om tot een goed resultaat te komen.

Snor

Op dit moment is er slechts weinig beeldmateriaal beschikbaar om patiënten uit te leggen hoe die verschillende stappen en het verwachte eindresultaat eruitzien. ‘Dan zijn er misschien wel foto’s, maar die zijn van een mannelijke patiënt met een snor. Daar herkent een vrouwelijke patiënt zich niet in. Je zou dus gepersonaliseerd, meer levensecht voorlichtingsmateriaal willen hebben. Met Zien is Geloven moet dat op termijn mogelijk worden.’

Die gepersonaliseerde voorlichting is óók nodig om samen met de patiënt de beslissing te nemen welk soort reconstructie het beste bij de patiënt past. ‘Eén methode om een neus te reconstrueren is om uit het voorhoofd een stuk huid naar de neus te verplaatsen. Dit heet een voorhoofdslap. De patiënt loopt dan tijdelijk met een soort steeltje van huid over zijn of haar gezicht. Als je met deze Extended Reality-techniek kunt laten zien hoe dat er bij hem of haar uit zal zien, weet de patiënt wat hem te wachten staat.’

Afbeelding van een voorhoofdslap zoals die nu in de patiëntenfolder staat.

Afwijkingen

De grote uitdaging is de ontwikkeling van de software, beseft Corten. ‘De algoritmen van Snapchat zijn gebaseerd op honderdduizenden foto’s van ‘gewone’ gezichten. Wij hebben te maken met gezichten met individuele afwijkingen die niet heel erg vaak voorkomen. De applicatie zal over drie jaar nog niet perfect zijn, maar wel veel beter dan het voorlichtingsmateriaal dat we nu hebben.’

Cortens project kan in de toekomst ook worden gebruikt voor andere patiëntengroepen waarbij verwachtingsmanagement en het visuele eindresultaat van hun gelaat of lichaam een belangrijke rol spelen. De subsidie voor Zien is Geloven komt van Top Sector Health~Holland Life Science & Health, dat publiek-private partnerschappen stimuleert met subsidies.

Wat is Extended Reality?

Corten maakte enkele jaren geleden kennis met Extended Reality, de overkoepelende naam voor Virtual Reality (VR) en Augmented Reality (AR). Zij zag al snel dat deze toepassing van grote waarde kan zijn voor de verbetering van chirurgische vaardigheden en voor het geven van onderwijs aan (technische) geneeskunde studenten en medisch specialisten. Maar dus ook voor patiëntenvoorlichting.

‘Bij XR worden virtuele beelden realistisch weergegeven en als levensecht ervaren. Bij VR is de gebruiker met een VR-bril volledig afgesloten van de werkelijkheid. Bij AR wordt een laagje over de werkelijkheid heen geprojecteerd, zoals bij hologrammen.’

Cortens onderzoekslijn naar de toepassing van XR richt zich verder op de preoperatieve planning van lichaamseigen borstreconstructies, pijn- en angstvermindering bij wondzorg en het trainen van ruimtelijk inzicht bij (technisch) geneeskundestudenten. Haar collega’s professor Marc Mureau en professor Ruud Selles zijn actief betrokken bij deze projecten.

Bij de ontwikkeling van Zien is Geloven werkt ze nauw samen met ingenieurs van de Biomedical Imaging Group Rotterdam (BIGR) en faculteit Industrieel Ontwerpen van de TU Delft. SyncVR en Medical VR zijn de commerciële partijen die helpen bij de ontwikkeling van de benodigde software. Ook zijn de afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg van het Erasmus MC en hoogleraar psychologie Andrea Evers van de Universiteit Leiden aangehaakt bij het project.

Lees ook