Hartje Zomer

Vijf vragen over het ECG-shirt voor kinderen met een aangeboren hartafwijking

Meedoen met gym of een balletje trappen op het strand is voor ieder kind goed. Toch vinden kinderen met een aangeboren hartafwijking en hun ouders dat vaak spannend. Daarom zoeken kindercardioloog dr. Arend van Deutekom en onderzoekers van TU Delft, Erasmus Universiteit en andere Nederlandse kinderhartcentra naar slimme technologieën om hen hierbij te helpen. Zoals het ECG-shirt.

Deel
14 likes
Leestijd 12 min
Kinderen bewegen op het strand

ECG staat voor elektrocardiogram, een filmpje dat het hartritme laat zien. Het slimme ECG-shirt maakt zo’n hartfilmpje terwijl kinderen bewegen of sporten. ‘Veel kinderen met een hartafwijking bewegen en sporten te weinig. Niet omdat ze niet willen, maar omdat zij, hun ouders, sportcoaches en gymleraren zich zorgen maken. Mag het echt wel? Is een bonzend hart normaal als je keihard rent, of is er een probleem met het hart? Het ECG-shirt dat we nu onderzoeken, helpt hen wél met vertrouwen te kunnen sporten‘, zegt Van Deutekom van de afdeling Kindercardiologie in het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis. Hij beantwoordt er vijf vragen over.

1. Hoe ben je op dit idee gekomen? 

Dat kinderen met een hartafwijking lekker moeten bewegen en sporten is een beetje mijn stokpaardje geworden. Ik merk dat veel van hen wel willen sporten, maar het best eng vinden om te doen. Zeker nu het hartje zomer is en het hart door de warmte altijd al harder moet werken. Daarom wil ik hen helpen bij het zoeken naar een oplossing, zodat ze met vertrouwen en plezier kunnen bewegen. Want zorgen voor kinderen met een hartafwijking is meer dan alleen kijken of het goed gaat met het hart. Ik wil het leven van de kinderen ook graag makkelijker en leuker maken. Ik doe dit overigens niet alleen, maar samen met de kinderen zelf, hun ouders, industrieel ontwerpers, gedragswetenschappers, neurowetenschappers, sportartsen, sociologen en natuurlijk slimme technologie.  

In Nederland wordt één op de 120 kinderen geboren met een aangeboren hartafwijking. Dat betekent dat hun hart er bij de geboorte een beetje anders uitziet of anders werkt. Een deel van deze kinderen komt naar het Hartcentrum voor Aangeboren Hartafwijkingen. Bij Erasmus MC en Radboudumc werken we hier al negen jaar samen als één team, zodat kinderen de beste zorg krijgen, zo dicht mogelijk bij huis. Tijdens deze zomervakantie zetten wij het kinderhart vier weken lang in het zonnetje met de campagne Hartje Zomer.

2. Hoe werkt het ECG-shirt precies? 

Zoals je hieronder ziet is het een sportshirt met ingebouwde elektroden die de hartactiviteit meten en tijdens het bewegen of sporten een ECG maakt – een hartfilmpje dus. Kinderen dragen het onder hun sportkleding. Het valt minder op dan een sporthorloge of borstband om het hart in de gaten te houden én het is veel betrouwbaarder. 

3. Moeten kinderen dit shirt altijd dragen tijdens het sporten? 

Nee, dat is juist níet de bedoeling. Kinderen met hartafwijkingen dragen het een paar keer, zodat we kunnen laten zien dat sporten en bewegen veilig is en dat het bonzen in hun borst tijdens het rennen een gewone reactie van het hart op inspanning is en geen ritmestoornis. Die inzichten moeten de kinderen en hun omgeving het vertrouwen geven dat ze nodig hebben om ontspannen en veilig mee te kunnen sporten en spelen. Ook als ze het shirt daarna niet meer dragen. Ze moeten namelijk niet afhankelijk worden van monitoring, maar vertrouwen op hun eigen lichaam.   

4. Waarom is het belangrijk om te sporten als je een hartafwijking hebt? 

Sporten en bewegen is superbelangrijk. Het voorkomt veel ziektes, maakt het lichaam sterker en is belangrijk voor de ontwikkeling van een kind en het maken van vriendjes. Maar voor kinderen met een hartafwijking kan het óók langetermijncomplicaties van hun hartafwijking voorkomen, zoals hartfalen, ritmestoornissen en plotse dood. Het is tot nu toe echt de enige effectieve behandeling hiervoor. Daarom is het extra belangrijk dat kinderen met een hartafwijking meedoen met gym, met sportclubs en bijvoorbeeld met vriendjes spelen in het park. Voor hun gezondheid en kwaliteit van leven. Daarom ontwikkelen we het ECG-shirt. We kunnen niet alles oplossen, maar we kunnen wel helpen.’

Arend van Deutekom

Kindercardioloog dr. Arend van Deutekom.

5. Wanneer is het shirt klaar voor gebruik? 

We zijn er nu drie jaar mee bezig. De techniek werkt en de eerste proefstudies zijn gestart om zeker te weten of het shirt betrouwbaar kan meten. Er moeten ook nog wat vragen beantwoord worden: hoe betrouwbaar is de meting, hoe vaak moet je meten en wat zijn de grenzen? Ik verwacht dat we daar – mede met de steun van de Vrienden van het Sophia – nog zo’n vier jaar voor nodig hebben. Maar dan hebben we een slim shirt dat voor veel kinderen met een hartafwijking het verschil kan maken. 

Complexe zorg

Als universitair medisch centrum richt het Erasmus MC zich op patiënten die complexe zorg nodig hebben en op patiënten met een zeldzame aandoening. Voor die patiënten beschikken wij over de specifieke expertise en voorzieningen. Zoals beschreven in Koers28, de strategie van het Erasmus MC.  

Lees ook