Kinderarts maag-, darm- en leverziekten Lissy de Ridder had al zo’n gevoel: bij haar patiënten met inflammatoire darmziekten (IBD) leek veneuze trombose vaker voor te komen dan bij gezonde kinderen. Maar haar pleidooi om standaard bloedverdunners te geven bij ziekenhuisopname stuitte op verzet. Dat leidt tot meer bloedverlies via de darm en er is weinig bewijs dat kinderen met IBD een verhoogd tromboserisico hebben, waren de tegenargumenten.
Met een recente publicatie in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Crohn’s and Colitis is dat bewijs er nu wel. Een grote internationale studie wijst uit dat trombose 14 keer vaker voorkomt bij kinderen met IBD dan bij gezonde kinderen. Omgerekend naar 100.000 patiënten, kwam trombose 2,7 keer per jaar voor bij gezonde kinderen versus 37,2 keer bij kinderen met IBD.
Vooral bij ziekenhuisopname
Vooral kinderen met IBD die in het ziekenhuis zijn opgenomen vanwege een opvlamming van de ziekte, hebben een hoger risico. Dat is niet verrassend, vindt kinderarts-hematoloog Heleen van Ommen. ‘Bij hen stapelen een aantal risicofactoren voor trombose zich op. Ze hebben een actieve ontsteking, bewegen weinig omdat ze in bed liggen, drinken weinig, krijgen soms een centrale lijn (infuus in een grote ader, red.) en gebruiken ontstekingsremmende medicijnen, zoals prednison, die het tromboserisico verhogen.’
De onderzoekers verzamelden de gegevens van ruim 24.000 IBD-patiënten uit 129 ziekenhuizen in 30 landen. Kinderartsen maag-, darm-, en leverziekten rapporteerden vier jaar lang elke maand of ze een geval van veneuze trombose hadden gezien bij hun IBD-patiënten.
In totaal vonden de onderzoekers 20 gevallen van trombose bij kinderen met IBD. De helft daarvan was een sinustrombose, ofwel een bloedstolsel in de hersenen, wat ernstige gevolgen kan hebben. De andere gevallen waren trombose in de benen, armen, longen en het hart. Promovendi Martine Aardoom en Renz Klomberg voerden de studie uit, onder begeleiding van De Ridder en Van Ommen.
Bloedverdunners
De kinderartsen pleiten op basis van hun resultaten voor het preventief toedienen van bloedverdunners aan kinderen met IBD die worden opgenomen in het ziekenhuis. Door gebrek aan een duidelijke richtlijn en de eerder genoemde angst voor bloedingen, is dit nu nog niet overal de standaardprocedure. Dat moet veranderen, vinden De Ridder en Van Ommen. Zij zijn niet bezorgd over bloedingen. ‘Uit onderzoek bij volwassenen met IBD weten we al dat gebruik van bloedverdunners veilig en effectief is. Het gaat om een lage dosis heparine die trombose en de gevolgen daarvan kan voorkomen’, legt Van Ommen uit. Met hun resultaten onder de arm zijn de onderzoekers een procedure gestart om de richtlijn aan te passen.
Ouders en kinderen met IBD hoeven zich geen grote zorgen te maken, benadrukken de onderzoekers. De Ridder: ‘Trombose bij kinderen is en blijft zeldzaam, ook bij kinderen met IBD. Maar vooral bij kinderen met actieve ziekte waarvoor opname in het ziekenhuis nodig is, is het iets om alert op te zijn.’
Over inflammatoire darmziekten (IBD)
- De afkorting IBD staat voor inflammatory bowel disease, ofwel chronische darmontsteking
- De twee meest voorkomende vormen van IBD zijn colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn
- Elk jaar krijgen ongeveer 500 kinderen de diagnose IBD
- 15 procent van de diagnoses IBD wordt gesteld op kinderleeftijd, vooral bij pubers
- IBD is een levensveranderende en levenslange aandoening. Veel voorkomende klachten zijn diarree, rectaal bloedverlies, buikpijn en moeheid. Klachten die een grote impact hebben op het dagelijks leven, maar waar in het klaslokaal nog een taboe op rust.
