In de CO-FLOW studie volgen onderzoekers van het Erasmus MC de gezondheid van mensen na een ziekenhuisopname vanwege covid. Drie jaar na ontslag uit het ziekenhuis rapporteert meer dan de helft van de 299 ondervraagde deelnemers nog steeds klachten zoals vermoeidheid, een verminderde conditie en problemen met geheugen en concentratie.
Sommige symptomen, waaronder vermoeidheid en cognitieve problemen, zijn in het derde jaar zelfs verslechterd. Dit schrijven de onderzoekers in The Lancet Regional Health- Europe.
Post-exertionele malaise
Drie jaar na de ziekenhuisopname rapporteert 36 procent van de deelnemers klachten die duiden op post-exertionele malaise (PEM). Dit is een verergering van de symptomen na fysieke, cognitieve of psychische inspanning die de grenzen van de belastbaarheid overschrijdt. PEM komt veel voor bij mensen met long covid.
Erasmus MC-onderzoeker Julia Berentschot: ‘PEM kan leiden tot een verslechtering van de gezondheid en ernstige beperkingen in het dagelijks leven. PEM komt niet alleen voor bij long covid, maar is een kenmerkend symptoom van alle post-infectieuze aandoeningen, waaronder ME/CVS en Q-koorts.’
Vrijwel alle studiedeelnemers met klachten die duiden op PEM, hadden daarnaast ernstige andere klachten en verslechtering van klachten in de tijd. Dit wijst er volgens de onderzoekers op dat PEM vaak representatief is voor een zwaarder klachtenbeeld en mogelijk slechtere prognose.
‘Meer onderzoek naar deze complexe aandoening is dringend nodig, evenals betere zorg’
Hoewel een ziekenhuisopname vanwege covid het risico op long covid verhoogt, bestaat het merendeel van de longcovid-populatie uit patiënten die een milde infectie hebben doorgemaakt. Hoewel de klachten per persoon kunnen variëren, zijn de meest voorkomende symptomen, zoals vermoeidheid en cognitieve klachten, vergelijkbaar in beide groepen.
Effectieve behandeling ontbreekt
Longarts dr. Merel Hellemons: ‘Helaas is er nog weinig bekend over de oorzaken van long covid, waardoor effectieve behandelingen ontbreken. In Nederland wordt geschat dat ongeveer 100.000 mensen te kampen hebben met ernstige long covid. Veel van hen ervaren een aanzienlijke vermindering van de kwaliteit van leven en een grote sociaal-maatschappelijke impact. Meer onderzoek naar deze complexe aandoening is dan ook dringend nodig, evenals betere zorg. Dit zijn redenen waarom recent de post-COVID expertisecentra zijn gestart.’
