Een app voor de smartphone lijkt geschikt om huidkanker op te sporen. De app herkent ook goedaardige plekjes, waardoor mensen direct worden gerustgesteld en geen beroep meer hoeven te doen op de huisarts. Dat zijn de conclusies van twee studies waarin voor het eerst is onderzocht of zo’n mobiele huidgezondheidsapp van toegevoegde waarde is als die wordt gebruikt door de algemene, gezonde Nederlandse bevolking.
Declaraties
Dermatoloog Marlies Wakkee en arts-onderzoeker Anna Smak Gregoor bekeken de declaratiegegevens van een zorgverzekeraar die de app vergoedt voor haar verzekerden. Daaruit bleek dat voor de app-gebruikers 30 procent meer declaraties voor behandeling van huidkanker werden ingediend dan voor mensen die de app niet gebruikten. Er werd dus meer huidkanker gevonden.
Smak Gregoor en Wakkee ontdekten ook dat de app zorgt voor meer drukte in het medisch circuit. Voor gebruikers van de app werden drie keer zoveel declaraties voor zorg bij een dermatoloog ingediend. Dat waren declaraties voor zorg voor kwaadaardige huidtumoren, maar ook voor goedaardige moedervlekken en andere goedaardige huidtumoren.
Over huidkanker
In 2022 zijn er 80.000 nieuwe patiënten met huidkanker geteld. De verwachting is dat het oploopt tot 99.300 per jaar in 2023. Drie soorten huidkanker komen in Nederland het meest voor: plaveiselcelcarcinoom, basaalcelcarcinoom en melanoom. Direct zonlicht op de huid is een grote risicofactor voor huidkanker.
De extra vraag naar zorg heeft onder meer te maken met de gevoeligheid van de app, vermoeden de onderzoekers. Smak Gregoor: ‘Bij de minste twijfel geeft de app het advies om het plekje door een arts te laten checken. Je wilt immers niets missen.’
Van alle huidkankers die het algoritme bekijkt, herkent het op dit moment 90 procent als kwaadaardig. Soms zit de app ernaast: 30 procent van de goedaardige plekjes wordt als kwaadaardig ingeschat. Dat zijn zogeheten foutpositieve beoordelingen. Daarom wordt de beoordeling van het algoritme altijd nagekeken door een ‘teledermatoloog’ (zie kader onderaan).
‘Mensen moeten alleen plekjes controleren waarvan ze denken: hé, deze vertrouw ik niet’
Wakkee vermoedt dat de druk op de zorg met goede instructies aan app-gebruikers goed bij te sturen is. ‘Zo’n app is in het begin nieuw en interessant, en mensen hebben dan mogelijk nog de neiging om hem voor elk plekje op de huid te gebruiken. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Ze moeten alleen plekjes controleren waarvan ze denken: hé, deze vertrouw ik niet, ik ga ermee naar de huisarts.’ Op die manier kan gebruik van de app de druk op de huidkankerzorg verlagen, in lijn met de doelen van het Integraal Zorgakkoord (IZA).
Eerste check
De tweede studie ging precies over deze categorie patiënten: mensen met een afspraak bij de huisarts om een plekje te laten nakijken. Hen werd kort voor hun bezoek gevraagd een foto te maken van het plekje op de huid, zodat de app het eerste oordeel kon vellen. Daarna volgde de afspraak met de huisarts.
De helft van de mensen die van de huisarts te horen kregen dat hun aandoening goedaardig was, voelde zich ook al gerustgesteld door het oordeel van de app. En gaf aan dat ze niet naar de huisarts waren gegaan als ze nog geen afspraak hadden gehad. ‘Als mensen de app gebruiken waar hij voor bedoeld is: een tool om een eerste check te doen op een verdacht plekje op de huid, dan kan de app een waardevolle aanvulling op de huidkankerzorg’, concluderen de onderzoekers.
Moet ik naar de huisarts?
Wakkee: ‘Ik denk dat veel mensen in Nederland inmiddels wel weten dat ze bedacht moeten zijn op huidkanker, zeker vanaf een bepaalde leeftijd. En ze weten ook steeds beter waarop ze moeten letten en wanneer ze alert moeten zijn. De app is dan een prima instrument om te onderzoeken: moet ik hiermee naar de huisarts?’
SkinVision
De betaalde app SkinVision is sinds 2014 in Nederland beschikbaar. De gebruiker maakt een foto van een verdacht plekje en de app bepaalt hoe groot de kans is dat het huidkanker is. Verschillende zorgverzekeraars vergoeden het gebruik.
De app werkt met een algoritme dat is getraind met meer dan 100.000 foto’s van verdachte plekjes. Die foto’s zijn beoordeeld door een dermatoloog en voorzien van risicolabels. De foto’s die in de app worden geüpload en de beoordeling van het algoritme worden nog extra bekeken door een team van tele-dermatologen. Als die het niet eens zijn met de beoordeling krijgt de gebruiker een aanvullend bericht.
De app is helaas niet geschikt voor de beoordeling van alle huidplekken. Bijvoorbeeld plekken die bedekt zijn met veel haar of plekken op een donkere huid worden door het algoritme minder vaak correct beoordeeld.
