Voor deze studie, de LITE-studie genoemd, zoekt wetenschappelijk onderzoeker Núria Jansen mensen van 45 tot 70 jaar met beginnende knieklachten, die daarvoor nog niet onder behandeling zijn bij een specialist. Deelnemers hebben een BMI van boven de 25.
Pijn
Deze knieklachten zijn vaak het gevolg van artrose. Knieartrose is een chronische aandoening waarbij het kniegewricht op verschillende manieren is aangedaan. Patiënten met knieartrose hebben vaak pijn en moeite met bewegen. Voor artrose zijn geen geneesmiddelen beschikbaar die het ziekteproces vertragen of ongedaan maken. Patiënten zijn vaak aangewezen op pijnstillende medicatie. In een vergevorderd stadium van de ziekte kunnen ze kiezen voor een knieprothese.
Bij de ontwikkeling van knieartrose spelen verschillende factoren een rol, waaronder een trauma aan de knie, overgewicht, standsafwijkingen, erfelijkheid en ontstekingen. Veel van deze factoren zijn moeilijk te beïnvloeden, maar Núria Jansen gaat nu kijken of een gezonde leefstijl en daarmee vermindering van het overgewicht, de beginnende knieklachten kan verminderen en het artrose proces stilzetten of vertragen. Uit eerder onderzoek is al wel gebleken dat vijf procent gewichtsverlies kan bijdragen aan het voorkómen van knieartrose.
Artrosezorg
‘Dit inzicht, in combinatie met de wetenschap dat er alleen maar meer Nederlanders bij komen met overgewicht, maakt werken aan een gezonde leefstijl een van de uitgangspunten van artrosezorg’, betoogt Jansen. ‘En daarbij komt: hoe eerder we ingrijpen, hoe beter.’
De helft van de deelnemers volgt een zogeheten Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI). Dat is een behandeling waarbij de patiënt met ondersteuning van verschillende specialismen probeert zich een gezonde leefstijl aan te meten. Er wordt eerst goed gekeken waardoor de patiënt overgewicht heeft: is de zwaarlijvigheid een gevolg van te veel eten en te weinig bewegen, of is er –zoals vaak het geval is- meer aan de hand?
Huisarts
Vervolgens gaat de patiënt met behulp van een diëtist, een bewegingstherapeut en een leefstijlcoach proberen de leefstijl zódanig aan te passen, dat hij of zij blijvend gewicht verliest. ‘De ene helft van de deelnemers aan de LITE-studie volgt in het Erasmus MC deze Gecombineerde Leefstijl Interventie, de andere helft blijft met zijn klachten onder behandeling van de huisarts’, vertelt Jansen.
De studie duurt in totaal 2 jaar. Beide groepen komen gedurende die periode twee keer in het Erasmus MC voor onderzoek. ‘Er wordt een MRI-scan van de knie gemaakt, maar we kijken ook naar de genen van de deelnemers, en naar de darmbacteriën. Op die manier hopen we meer inzicht te krijgen in welke mechanismen er betrokken zijn bij het verergeren van knieartrose.’ Na afloop van de studie wordt gekeken of het leefstijlprogramma heeft bijgedragen aan vermindering van de klachten door de knieartrose.
Jansen beseft dat de helft van de deelnemers aan de studie niet mee zal doen aan het leefstijlprogramma en dus niet de mogelijk gunstige effecten van de GLI zal ervaren. Toch hoopt ze dat ook deze groep aan de studie wil meedoen. ‘Deze mensen helpen de wetenschap, en daarmee de artrosezorg enorm vooruit. We gaan tijdens de studie ook kijken waar het leefstijlprogramma voor verbetering vatbaar is. Ze kunnen dan ná de studie alsnog het leefstijlprogramma volgen, maar dan een nog betere versie.’
Meedoen?
De afdeling Huisartsgeneeskunde van het Erasmus MC zoekt in totaal 234 mensen uit de regio Rotterdam met een BMI van meer dan 25 en beginnende klachten aan de knie. Ze hebben in de afgelopen 2 jaar voor het eerst de huisarts bezocht met hun klachten, of zijn nog helemaal niet bij de huisarts geweest. Deelnemers moeten tussen de 45 en 70 jaar oud zijn. Zowel mannen als vrouwen zijn welkom.
Wilt u meer weten over het onderzoek of bent u geïnteresseerd in deelname? Meld u aan via www.litestudie.nl.
Kijk ook eens op de website Artrose Gezond een platform dat mensen met artrose in contact brengt met onderzoekers, behandelaars en elkaar.
