CARES
Programmaleider dr. Sergio Curto van de afdeling Radiotherapie krijgt 2,5 miljoen euro voor de het programma ‘CARES: Development of personalized MR-guided thermo-chemotherapy for breast conserving surgery’. Oftewel borstbesparing door verwarming van de tumor. Ook Timo ten Hagen is bij het project aangesloten.
Sergio Curto
Bijna 1 op de 3 borstkankerpatiënten krijgt chemotherapie voorafgaand aan een operatie om de tumor zodanig te verkleinen dat de borst behouden kan blijven. Dit lukt niet altijd. In zo’n geval moet de borst alsnog geamputeerd worden.
Het CARES-programma werkt aan manieren om de chemotherapie te verpakken in warmtegevoelige vetbolletjes. Daarnaast wordt een systeem ontwikkeld voor nauwkeurige, magnetische resonantie gestuurde verwarming van de tumor. Door deze combinatie komt de chemotherapie heel precies in de tumor vrij. Dit leidt tot hoge medicijnconcentraties en een mogelijk succesvollere tumorreductie, waardoor minder borstamputaties nodig zijn.
Het Amsterdam UMC, UMC Utrecht en de Technische Universiteit Eindhoven zijn bij het programma betrokken. Ook diverse Duitse, Belgische en Zwitserse ziekenhuizen en tal van bedrijven doen mee.
UNRANU
Een tweede programma heet ‘Betere bestraling van Binnenuit’, ook wel UNderstanding the RAdiobiology of therapeutic medical radioNUclides (UNRANU) genoemd. Namens het Erasmus MC is dr. Julie Nonnekens aangesloten. Voor dit programma stelt NWO 5,3 miljoen euro beschikbaar.
Julie Nonnekens
Kanker is wereldwijd een van de belangrijkste doodsoorzaken. Zodra de ziekte is uitgezaaid naar andere organen, zijn patiënten over het algemeen niet meer te genezen. Zogeheten radionuclidentherapie kan de overlevingskansen van deze patiënten aanzienlijk verbeteren. Bij deze therapie krijgen patiënten stoffen met daaraan een radioactieve stof, het radionuclide, ingespoten.
Deze stoffen zullen de tumoren in het lichaam opzoeken en dan van binnenuit lokaal bestralen. Het UNRANU-programma onderzoekt nieuwe methodes om radionucliden te produceren, welke radionucliden het beste werken voor welke tumortypes, welke dosis daarbij optimaal is, en op welke manier het immuunsysteem de uiteindelijke effectiviteit van de behandeling beïnvloedt.
Programmaleider is dr. Frank Nijsen van het Radboudumc. Ook betrokken: Oncode, RIVM, TU Delft en verschillende bedrijven.
3DNI
Tot slot zijn collega’s van het Erasmus MC – onder wie Adriaan Houtsmuller met zijn CoFa lead Optical Imaging Centre – betrokken bij het programma ‘Kijk op kleine wereld’, dat zich richt op 3D Nanoscale Imaging (3DNI), en 3,5 miljoen krijgt.
Adriaan Houtsmuller
Om nieuwe medicijnen te ontwerpen, te begrijpen hoe kankercellen reageren op chemotherapie, of nog krachtigere computerchips te maken, moeten we op de kleinste schaal kunnen zien wat er gebeurt. Het 3DNI-programma werkt aan technologie die supersnel 3D-beelden kan maken van atomen, moleculen en cellen.
Hiervoor ontwikkelen de onderzoekers nieuwe microscopietechnieken op basis van licht en/of elektronen. Door deze te combineren met moderne computeralgoritmen en kunstmatige intelligentie wordt het mogelijk om details te zien die kleiner zijn dan de golflengte van de gebruikte microscopiebundel.
Programmaleider is prof. Sjoerd Stallinga van de TU Delft. Andere betrokken kennisinstellingen zijn UMCG, UMC Utrecht, Universiteit Utrecht, Vrije Universiteit Amsterdam. Ook hier zijn verschillende bedrijven aangehaakt.
Perspectief
Perspectief is een programma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Dit jaar is een totaal budget van 27 miljoen beschikbaar, waarvan 23 miljoen van EZK en 4 miljoen euro van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Maar liefst 115 bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties zijn betrokken en zij dragen bijna 12 miljoen euro bij uit eigen middelen. Met het budget kunnen 106 onderzoekers de komende jaren aan de slag.
Kijk voor het complete overzicht van consortia op www.nwo.nl
