“Tot grote tevredenheid van de patiënten met kanker die het Erasmus MC Kanker Instituut bezoeken”, zegt prof. dr. Stefan Sleijfer, afdelingshoofd Interne Oncologie en vicevoorzitter van het Instituut. “Dat alles onder één dak zit, versnelt het vinden van de beste therapie voor onze patiënten.”
Bij zwangere vrouwen die bijvoorbeeld vanwege borstkanker een chemokuur moeten ondergaan, kan de behandeling ook van invloed zijn op de ontwikkeling van het kind. Anti-kankermedicijnen zoals chemotherapie worden ingezet om kankercellen in het lichaam te doden. De medicatie is echter niet verfijnd genoeg om alleen kankercellen aan te vallen: ook cellen van belangrijke organen worden beschadigd. Dat kan tot ernstige bijwerkingen leiden. Omdat er in het Erasmus MC Kanker Instituut samenwerking bestaat met de afdeling Verloskunde en Gynaecologie en met de kindergeneeskunde, kunnen vrouw en kind zeer nauwgezet worden gevolgd tijdens hun behandeling. Sleijfer: “We werken nu veel nauwer samen met de afdelingen Verloskunde en Kindergeneeskunde dan we konden toen we nog niet in dezelfde gebouwen zaten. Er zijn gynaecologen met een zeer specifieke kennis van de bijwerkingen van chemotherapie en hoe je het beste zwangere vrouwen kunt begeleiden.”
Ook zwangeren en hartpatiënten verdienen de juiste oncologische zorg
Uniek
Het Erasmus MC Kanker Instituut is uniek omdat alle specialismen onder één dak zitten. Alle knowhow en innovaties van die specialismen worden aangewend voor de kankerpatiënt. Niet alleen specialismen die alleen of voornamelijk gericht zijn op patiënten met kanker, maar ook bijvoorbeeld afdelingen zoals cardiologie, verloskunde en psychiatrie werken samen om de zorg voor de patiënt zo goed mogelijk in te kunnen zetten. De patiënt moet er baat bij hebben, is het uitgangspunt.
“Natuurlijk heeft de patiënt er baat bij als alle specialismen onder één dak verzameld zijn. Daar heb ik geen wetenschappelijk onderzoek voor nodig. Het laagdrempelig kunnen overleggen over bijvoorbeeld hoe je het beste bijwerkingen van behandelingen die onze patiënten ondergaan kunt behandelen of voorkomen, gaat nu eenmaal sneller en efficiënter als je allemaal op dezelfde locatie werkt en elkaar gewoon vaak ziet”, weet Sleijfer.
Versterkte verbindingen
In 2018 zijn alle zorg en onderzoek uit ‘de Daniel’ verhuisd van de Groene Hilledijk naar de centrumlocatie van het Erasmus MC. Sinds de verhuizing zijn alle verbindingen met andere afdelingen van Erasmus MC verder versterkt. Sleijfer: “Dat is niet alleen goed voor de patiënt, maar ook voor bijvoorbeeld het medisch-wetenschappelijk onderzoek. We delen kennis en expertise en hoe dichter je bij elkaar bent, hoe sneller dat gaat.”
Het is niet alleen een onderbuikgevoel, zegt Sleijfer: “We peilen natuurlijk wel geregeld. Uit onze patiënttevredenheidsonderzoeken van na de verhuizing naar de centrumlocatie blijkt namelijk dat de verhuizing goed heeft uitgepakt: patiënten geven aan nu tevredener te zijn dan toen we nog ‘op Zuid’ zaten. Het hele Erasmus MC Kanker Instituut ademt op het gebied van onze patiëntenzorg de saamhorigheid van de Daniel. Maar tegelijkertijd zorgt de geslaagde nieuwbouw voor een perfecte healing environment, zeker in vergelijking met de oude gebouwen in Rotterdam-zuid.”
Voordeel voor de patiënt
Sleijfer: “Er zijn nog veel meer voorbeelden van hoe het delen van één dak voordelen oplevert voor de zorg.” Patiënten met een voorgeschiedenis met hart- en vaatziekten kunnen hoge bloeddruk, hartritmestoornissen of zelfs onherstelbare hartschade krijgen als gevolg van anti-kankermedicijnen. “Ook daar zijn specialisten die een hoog ontwikkelde kennis hebben van de middelen die wij voorschrijven en de bijwerkingen daarvan. Als het nodig is, zien zij patiënten samen met ons en kunnen we gezamenlijk goed inschatten of het veilig is om de medicatie te geven. Samen begeleiden we deze patiënten en daarnaast doen we onderzoek om deze behandelingen nog veiliger te maken.”
Een derde voorbeeld is de relatief nieuwe en veelbelovende immuuntherapie. Deze middelen activeren het immuunsysteem van patiënten dat zich vervolgens richt tegen de kankercellen. “Bij sommige patiënten leidt de activatie van het immuunsysteem echter tot een overreactie en dan kunnen er ernstige bijwerkingen ontstaan, bijvoorbeeld in de vorm van schade aan de huid”, schetst Sleijfer. “Onze korte lijnen met de gespecialiseerde dermatologen zorgen er dan voor dat we gevolgen zo klein mogelijk kunnen houden. Maar dat geldt bijvoorbeeld ook voor darm- of leverontstekingen die door immuuntherapie kunnen worden veroorzaakt. Daarvoor hebben we rechtstreeks contact met de afdeling Maag-, Darm- en Leverziekten en de klinische immunologie. De zorg voor patiënten met kanker is in de loop der jaren veel ingewikkelder geworden. En de meest optimale zorg voor deze patiënten kun je alleen maar bieden in een situatie waarin je snel toegang hebt tot de kennis en expertise van zoveel mogelijk andere specialisten en waarin je snel kunt samenwerken. Dit is niet alleen essentieel voor goede zorg, maar ook voor het onderzoek.”
Is alles koek en ei?
Sleijfer: “Jawel, alleen de Ad afdeling, waar de oncologische patiënten nu liggen omdat de oorspronkelijke verpleegafdeling op Rg12 nu is ingericht voor de opvang van covid-19 patiënten, is dan weer een eindje lopen (Westzeedijk, red.), zo’n beetje de grootste afstand die je vanaf het Kanker Instituut in huis kunt afleggen. Gelukkig hebben we onze stepjes.”
