Als ieder land de belasting op tabak, waaronder accijns, hanteert die de WHO voorschrijft, hadden in 2018 ongeveer 182.000 babysterftes voorkomen kunnen worden. Dat aantal zou stijgen tot ongeveer 231.000 als de kinderen met een leeftijd tot één jaar worden meegerekend. Dat blijkt uit de schattingen van een studie, gepubliceerd in PLOS Global Public Health.
De onderzoekers stellen dat de grootste progressie in gezondheid kan worden geboekt in de landen met de laagste tabaksbelasting. Dat betreft veelal de lage- en middeninkomenslanden; daar was de belasting op sigaretten en tabak lager dan in de rijkere landen en is de zuigelingensterfte het hoogst.
Belastingstijging
Dr. Marta Rado
Tussen 2008-2018 was de sterfte onder pasgeborenen en zuigelingen respectievelijk 14 en 25 per 1000 geboorten wereldwijd. Deze aantallen waren in lage- en middeninkomenslanden veel hoger dan in rijkere landen. De onderzoekers schatten dat een belastingstijging van 10 procent zou leiden tot een verlaging van sterfte van 2,6 procent onder pasgeborenen en 1,9 procent onder de kinderen jonger dan één jaar.
‘Rookvrij opgroeien is een mensenrecht en ervoor zorgen dat kinderen in een rookvrije omgeving opgroeien moet wereldwijd een prioriteit zijn’, aldus dr. Marta Rado, mede-onderzoeker en gedeelde eerste auteur van dit onderzoek. Ze werkt bij de divisie Neonatologie en de afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg van het Erasmus MC Sophia.
Rado: ‘Onze studie levert cruciale nieuwe aanwijzingen dat het verhogen van tabaksbelasting een belangrijke bijdrage kan leveren aan het verminderen van babysterfte wereldwijd, vooral in lage-inkomenslanden.’
Wiegendood
Tabaksrook heeft een direct en indirect effect op de gezondheid van kinderen. Zo kan roken tijdens de zwangerschap leiden tot vroeggeboorte en kan de blootstelling aan tabaksrook wiegendood, astma en ernstige luchtweginfecties veroorzaken.
De WHO beveelt een tabaksbelasting aan van meer dan 75 procent van de verkoopprijs. In 2018 woonde slecht 14 procent van de wereldbevolking in een land dat deze aanbeveling hadden bereikt. De landen die deze aanbeveling bereikten waren voornamelijk de rijkere landen. Slechts 11 procent van de lage- en middeninkomenslanden voldeden hieraan.
Ook kinderarts-neonatoloog dr. Jasper Been van het Erasmus MC Sophia werkte mee aan het onderzoek. ‘Het is essentieel dat landen hun belasting van sigaretten op peil brengen zoals geadviseerd door de WHO. Dit spaart vele mensenlevens, inclusief die van kinderen.’
