Nieuwe hoogleraar waarschuwt voor toename parasitaire infecties in het Westen

De toegenomen wereldwijde migratie en de verschuivingen in de herkomst van migranten hebben gevolgen voor parasitaire ziekten die migranten meenemen uit hun land van herkomst, ziet parasitoloog Jaap van Hellemond. Hij is per oktober 2024 aangesteld als hoogleraar Klinische Parasitologie en de opkomende bedreigingen door globalisering en klimaatverandering.

Zo is het aantal gevallen van cutane leishmaniasis, malaria tertiana, pulmonale echinococcose en schistosomiasis in Nederland toegenomen in de afgelopen twee decennia. ‘Dit heeft te maken met migranten uit de landen waar deze infectieziekten van nature voorkomen, namelijk Afghanistan, Eritrea, Irak, Syrië, Ethiopië en de Sub-Sahara landen. Door de toenemende instabiliteit in veel delen van de wereld verwachten we dat migratie verder zal toenemen en dat meer migranten en reizigers zich met tot nu toe ongebruikelijke parasitaire infecties zullen presenteren in westerse landen’, legt Van Hellemond uit.

Klimaatverandering heeft ook invloed op de opkomst van parasitaire ziekten in Europa en Nederland, omdat dit de geografische verspreiding van de dragers van parasitaire ziekten zal veranderen. Het meest opvallende voorbeeld is leishmaniasis. Deze ziekte verspreidt zich via zandvliegen en hun leefgebied breidt zich uit van het Middellandse Zeegebied naar meer gematigde gebieden in West-Europa.

Meer toezicht en data

Tot nu toe is het toezicht op het optreden van parasitaire infecties in Nederland volgens Van Hellemond zeer beperkt. ‘Alleen malaria en trichinellose zijn meldingsplichtige ziekten. Voor efficiënte en nauwkeurige diagnostiek van parasitaire ziekten is het cruciaal om kennis te vergaren over hoe vaak deze ziekten voorkomen.’

Van Hellemond wil daarom meer data verzamelen. ‘Bijvoorbeeld door een nationale surveillancestructuur te starten waarin laboratoriumdiagnostiek van parasitaire infecties wordt gerapporteerd aan het RIVM.’

Expertisecentrum

Van Hellemond: ‘We moeten beseffen dat parasitaire infecties ook in het rijke Westen voor kunnen en zullen gaan komen. Onderzoek naar vroegdetectie en behandeling is van groot belang om ernstigere infecties te voorkomen. We hebben in het Erasmus MC met het Laboratorium voor Parasitologie al een expertisecentrum met state-of-the-art diagnostiek en klinisch advies, en dat moeten we verder uitbreiden.’ Een deel van het onderzoek van de nieuwe hoogleraar richt zich op de innovatie van diagnostische methoden.

De leerstoel richt zich behalve op patiëntenzorg ook op onderzoek en onderwijs.