Veeziekten bedreigen ook wilde dieren

Viroloog: Verklein wereldwijd de veestapels

Vaccineer pluimvee tegen vogelgriep en verklein wereldwijd de veestapels. Daarvoor pleiten Erasmus MC-hoogleraar Thijs Kuiken en bioloog Ruth Cromie in een redactioneel commentaar in het wetenschappelijk tijdschrift Science. De wetenschappers constateren dat maatregelen dringend nodig zijn omdat veeziekten steeds vaker overgaan op wilde dieren. Dat heeft verwoestende gevolgen voor de natuur.

6 likes
Leestijd 2 min
Poultry,Farm,With,Chicken.,Husbandry,,Housing,Business,For,The,Purpose

De vogelgriep blijft zich uitbreiden, niet alleen onder pluimvee, maar vooral ook onder wilde dieren. De variant van de vogelgriep die al sinds 1996 de wereld over gaat, is zo’n 18 jaar geleden al overgegaan op wilde vogels. Sinds twee jaar treft het virus ook op grote schaal broedende zee- en watervogels in onder andere Nederland, Canada, Noorwegen en Zuid-Afrika. Inmiddels zijn ook zoogdieren als bruinvissen, zeehonden, vossen en een dolfijn doodgegaan aan de aviaire influenza.

Trend

‘Deze sterfte past in een trend’, zegt viroloog Thijs Kuiken van het Erasmus MC. Vogelgriep was oorspronkelijk een ziekte in de pluimveehouderij. ‘Steeds vaker breiden ziekten uit de veehouderij zich uit naar wilde diersoorten. Zo kwam het peste-des-petits-ruminants-virus, verwant aan het mazelenvirus bij mensen, eerst vooral voor onder schapen en geiten. ‘Maar 6 jaar geleden stierven plots duizenden wilde antilopen in Mongolië aan het virus. De Afrikaanse varkenspest, in grote delen van de wereld verspreid door gehouden varkens, brengt nu bedreigde wilde varkensachtigen in Zuidoost Azië in gevaar. Hetzelfde ziet Kuiken gebeuren met bacteriën. De bacterie Mycoplasma gallisepticum, die uit de pluimvee industrie komt, doodt nu ook Noord-Amerikaanse vinken.

Ramp voor natuur

Deze opkomende infectieziekten zijn een probleem voor het vee, de economie en soms ook voor de gezondheid van mensen. Kuiken: ‘Daar staan we regelmatig bij stil. Waar we echter te weinig bij stil staan is dat de virussen ook een ramp zijn voor de natuur. Ze bedreigen de biodiversiteit. Naast het verdwijnen van leefgebieden, vervuiling en klimaatverandering, zijn veeziekten dus een serieus probleem geworden voor veel wilde diersoorten.’

Het is hoog tijd dat landen wereldwijd maatregelen nemen om de natuur te beschermen tegen veeziekten, vindt Kuiken. Zo zouden veehouderijen kleiner moeten worden en de afstand tussen veehouderijen juist groter moeten worden. Ook zou het vervoer van dieren tussen landbouwbedrijven moeten worden beperkt. Landbouwhuisdieren moeten zo min mogelijk in contact komen met wilde soorten. In midden- en hoge-inkomenslanden zou de bevolking daarnaast meer plantaardige eiwitten moeten gaan eten. Op die manier wordt de afgeslankte veehouderij weerspiegeld door een vergelijkbare vermindering van de vraag naar vlees, zuivel en eieren.

Muteren

Volgens Kuiken is er in onze intensieve veehouderij ook te veel ruimte voor virussen om te muteren. Als een virus muteert kan een variant ontstaan die overgaat op mensen. Dan bedreigt het virus ook de volksgezondheid. ‘We maken het virussen nu dus veel te gemakkelijk.’

Lees via deze link het artikel in wetenschappelijk tijdschrift Science (Engels).

Lees ook