Het microbioom is een hot topic. Darmbacteriën hebben bijvoorbeeld invloed op de ontwikkeling van je immuunsysteem, je humeur en zouden zelfs coronasymptomen kunnen versterken. Maar er is ook nog veel onduidelijkheid. Van de anderhalve kilo aan darmbacteriën die je bij je draagt, verschilt namelijk 80% met het microbioom van je buurman. Wat je eet en welke medicijnen je neemt hebben een grote invloed op de samenstelling. Het consortium MiBioGen heeft nu ook genetische factoren vastgelegd die het microbioom beïnvloeden.
Dynamisch
Onderzoek naar het microbioom is niet gemakkelijk, stelt Erasmus MC onderzoeker Carolina Medina-Gomez, die een van de leiders is binnen MiBioGen. ‘Het microbioom is ontzettend dynamisch en verandert van dag tot dag. Je hebt dus heel veel data nodig om conclusies te kunnen trekken.’
18.000 proefpersonen
Uiteindelijk verzamelde ze, samen met de 20 andere laboratoriums die meewerkten, ontlastingssamples van meer dan 18.000 mensen over de hele wereld. Vervolgens zochten de onderzoekers naar verbanden tussen het DNA van de proefpersonen en de soorten bacteriën in het microbioom. Daaruit bleek onder andere dat het lactase gen (LCT) een verband heeft met de hoeveelheid van de bacterie Bifidobacteria, die lactose verteert in de darmen.
Lactase/lactose
Mensen met een mutatie in het lactase gen (LCT) zijn minder goed in staat zelf lactose af te breken. Wanneer zij zuivelproducten consumeren blijft er daarom meer lactose over in hun darmen. Voeding voor de Bifidobacteria dus. Volgens de onderzoekers is dat een plausibele verklaring voor de grotere hoeveelheid van de bacterie die ze in de ontlastingssamples van deze mensen vonden.
Probiotica
‘Als je meer van deze bacterie hebt is dat over het algemeen goed voor je gezondheid. Het zou bijvoorbeeld de kans op bepaalde ziektes, zoals de chronische inflammatoire darmziekte (IBD), kunnen verminderen,’ aldus Medina-Gomez. Ze werpt een voorzichtige blik op de toekomst. ‘Wellicht zou je over een aantal jaar aan je genen kunnen zien welke probiotica je moet bijslikken.’
Feedback
Ze kijkt met veel plezier terug op de samenwerking met andere labs. ‘Ik vind het geweldig om met zoveel wetenschappers samen te werken. Je leert veel van kleinere labs die met jouw protocol aan de slag gaan en tegen dingen aan lopen. Het is altijd fijn om feedback te krijgen.’
De data kregen de onderzoekers onder andere van Generation R- en de ERGO-studie, die beiden plaatsvinden in de Erasmus MC Human Genomics Facility (HuGe-F). Het artikel van MiBioGen werd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Genetics gepubliceerd, met Erasmus MC-onderzoeker Robert Kraaij als laatste auteur.
