Met een vader als wiskunde- en informaticadocent en een moeder die geneeskunde studeerde, kon het bijna niet anders dan dat Saskia van Heumen (27) Klinische Technologie ging studeren. Tijdens haar masterstage onderzocht ze een nieuwe techniek om lymfevaten in beeld te brengen. Voor haar scriptie kreeg ze een 10 en ze studeerde cum laude af. Als klap op de vuurpijl werd ze de best graduate van de TU Delft.
Snelwegen
Saskia bracht haarfijne lymfe- en bloedvaten in beeld bij mensen met lymfoedeem, een vochtophoping in de armen. Plastisch chirurgen behandelen de aandoening door lymfevaten aan bloedvaten vast te maken, zodat lymfevocht via de bloedsomloop kan wegstromen. Met contrastvloeistof brengen ze de lymfevaten in beeld, zodat ze weten waar ze kunnen snijden. ‘Mijn begeleider zei altijd: ik moet de snelwegen van de N-wegen kunnen onderscheiden’, vertelt Saskia. Het is een delicate operatie. ‘De lymfevaten zijn zo dun als een haartje.’
Het nadeel van de huidige techniek is dat deze de lymfevaten alleen tweedimensionaal in beeld brengt. De chirurgen krijgen geen informatie hoe diep het lymfevat ligt, hoe groot het is en of er een bloedvat in de buurt ligt. Dat maakt opereren lastig.
Publieksjaarverslag
Dit verhaal komt uit het publieksjaarverslag 2022 van het Erasmus MC: een magazine vol persoonlijke verhalen van onze patiënten, collega’s en studenten. Neem een gratis exemplaar mee uit de lichtblauwe bakken bij de ingangen van het ziekenhuis, of lees het online.
Met de opdracht om dat te verbeteren ging Saskia aan de slag. Ze onderzocht de mogelijkheden van fotoakoestiek. ‘De naam zegt het eigenlijk al: deze techniek creëert beeld met licht (foto) en geluid (akoestiek). De arts gaat met een apparaat dat LED-licht uitstraalt over de arm van de patiënt. Door absorptie van het licht zetten bloed- en lymfevaten uit. Deze uitzetting is te meten als een drukverschil, een geluidsgolf. Deze geluidsgolven zetten we daarna om in beeld.’
Uitgevlogen
In totaal deden vijftien patiënten mee aan het onderzoek van Saskia. Bij een groot deel van deze patiënten kon ze de lymfevaten en omliggende bloedvaten goed zichtbaar maken. ‘Ik bewijs daarmee dat fotoakoestiek de lymfe- en bloedvaten in beeld kan brengen. Maar er is verder onderzoek nodig om aan te tonen dat goed bruikbaar is in de kliniek en de behandeling ook echt beter verloopt.’ Saskia is benieuwd wie het stokje van haar gaat overnemen. Zelf is ze inmiddels uitgevlogen: ze doet promotieonderzoek naar medische beeldvorming in het Amsterdam UMC.
