Erasmus MC

Statines en het diabetes-effect

Statines, die het slechte cholesterol in het bloed verlagen, vergroten de kans op diabetes. Toch is het verstandig ze te (blijven) slikken.

Deel
13 likes
Leestijd 2 min
pillen Koerkamp klein

Statines zijn het meest voorgeschreven medicijn om het LDL-cholesterolgehalte in het bloed te verminderen. In Nederland worden ze door meer dan 1 miljoen mensen geslikt. Statines remmen de aanmaak van cholesterol in de lever en dat doen ze krachtig. Vaak worden ze ook preventief voorgeschreven, om te voorkomen dat iemand opnieuw hart- en vaatproblemen krijgt.

Gevolgd

Al langer is bekend dat statines het risico op diabetes type 2 (suikerziekte) iets verhogen. Om dit nauwkeurig in kaart te brengen, hebben epidemiologen dr. Fariba Ahmadizar, prof. dr. Bruno Stricker en collega’s een grote groep mensen lange tijd gevolgd. Niet letterlijk, maar door de medische gegevens van hen te bestuderen.
Het gaat om 9.535 oudere mannen en vrouwen uit Rotterdam-Ommoord, die deelnemen aan de ERGO-studie (zie kader). Hun gegevens uit de periode van 1997 tot 2012 zijn ontrafeld en bestudeerd. In het begin van de studie waren de mannen en vrouwen gemiddeld 64 en aan het einde bijna 80 jaar.

Positief vs. negatief

Statines verhogen het risico op diabetes inderdaad, blijkt uit deze Rotterdamse studie. En meer dan gedacht. Niet met 10% of 15%, zoals verondersteld, maar met ruim 30%. De exacte verhoging verschilt van persoon tot persoon. De grote ‘maar’ luidt: hoe erg is dit? Hoe link is ruim 30% extra? Niet zo, stellen Amadizar en Stricker: “De positieve effecten van statines zijn enorm en wegen ruimschoots op tegen het grotere risico op diabetes.”

Onverstandig

De twee wetenschappers raden patiënten sowieso af om zelf met statines te stoppen, ook nu het nadeel van diabetes beter in kaart is gebracht. “Wie twijfel heeft, kan dit het beste met de voorschrijvende arts bespreken. Zelf stoppen, zonder overleg, is bij elk receptgeneesmiddel ronduit onverstandig. Voor een goed besluit moeten alle voor- en nadelen worden afgewogen. Bij statines slaat de weegschaal gunstig uit.”

Geen zorgen

Daarbij komt: het nadelige effect geldt voor sommige patiënten niet of amper. Wie al diabetes heeft, hoeft zich geen zorgen te maken over verergering ervan. En wie een kleine kans op diabetes heeft, evenmin. Want ruim 30% extra risico op een kleine kans, is bij zo iemand nog steeds een kleine kans.

Voorzichtig

Tasten de twee onbedoeld de goede naam van statines aan? Sticker: “Je moet nooit gegevens achterhouden, omdat je bang bent dat die niet goed worden begrepen. Wij beweren niet dat statines slecht zijn, in tegendeel. Wel moet je er voorzichtig mee zijn bij mensen met overgewicht en obesitas, die diabetes dreigen te ontwikkelen. Voor hen is een dieet en voldoende bewegen extra belangrijk. Bewegen helpt het gewicht gezond te houden, en brengt daarnaast bijvoorbeeld ook het glucoseniveau omlaag. Dat is weer gunstig tegen de dreigende diabetes.”

 

ERGO

ERGO staat voor Erasmus Rotterdam Gezondheid Onderzoek. De deelnemers zijn bewoners van de Rotterdamse wijk Ommoord van 45 jaar en ouder. Elke deelnemer wordt uitgebreid onderzocht, onder andere op het gebied van beweging, bloed, bloeddruk, bloedvaten, hart- en longfunctie, ogen en geheugen. De focus van ERGO ligt op gezondheidsproblemen en ziekten die vooral op oudere leeftijd voorkomen in hersenen (dementie, depressie, angst- en slaapstoornissen), hart- en bloedvaten (infarct en beroerte), botten (osteoporose en gewrichtsslijtage), ogen (macula degeneratie en glaucoom) en huid (psoriasis, eczeem en huidkanker). Ook de genetische aspecten en medicijngebruik worden onder de loep genomen.

Lees ook