Alzheimer Nederland heeft een talentprijs ‘Young Outstanding Researcher Award’ uitgereikt aan twee Jonge dementie onderzoekers. Eén van hen is dr. Janne Papma.
Talentprijs
De Young Outstanding Researcher Award is een talentprijs voor jonge onderzoekers die uitzonderlijke wetenschappelijke prestaties combineren met grote maatschappelijke relevantie op het gebied van dementie in Nederland. De winnaar ontvangt naast de award, 100.000 euro om dementieonderzoek voort te zetten.
Waar richt jou onderzoek zich op?
Papma: ‘Mijn onderzoekslijn richt zich op het verbeteren van persoonsgerichte diagnostiek bij dementie en op het ontwikkelen van gepaste ondersteuning na de diagnose. Een goed voorbeeld hiervan is het onderzoek naar gedragsveranderingen in de vroege fase van de ziekte van Alzheimer. Bij de ziekte van Alzheimer wordt vaak gedacht aan geheugenproblemen, maar bij meer dan 80% van de mensen komen er ook gedragsveranderingen voor zoals onrust, achterdocht, agressie, apathie, somberheid, of een kort(er) lontje.’
Kenmerken
In de BEAT-IT studie kijk ik of tijdige persoonsgerichte voorlichting en behandeling van deze symptomen het leven van thuiswonende mensen met dementie en hun mantelzorgers kan verbeteren. Hierbij richt ik me op kenmerken van de persoon met dementie zoals bijvoorbeeld hun persoonlijkheid of slaapkwaliteit, maar ook kenmerken van de mantelzorger, en de manier waarop zij met de gedragsveranderingen omgaan.’ Ook de omgeving kan invloed hierop hebben: is het bijvoorbeeld heel druk in huis doordat de radio of televisie vaak aanstaat?
Wat ga je met deze prijs doen?
‘Met deze prijs wil ik dit onderzoek uitbreiden. Mensen met dementie en mantelzorgers geven vaak aan dat de gedragsveranderingen schommelen over de dag en over de week. Deze schommelingen wil ik onderzoeken en beter begrijpen waar deze schommelingen mee samenhangen. Dit resulteert in gerichtere ondersteuning en mogelijk een vermindering van gedragsveranderingen bij dementie.’
Nieuwe aanknopingspunten
‘Door een nieuwe onderzoekstechniek te gebruiken, ga ik daarvoor de thuissituatie beter in kaart brengen. Met behulp van een app vragen wij mantelzorgers om meerdere keren per dag een vragenlijst in te vullen over de gedragsveranderingen, en de situatie waarin deze voorkwamen. Zo kunnen we veel dichter bij de mensen thuis komen. Wij denken dat dit nieuwe aanknopingspunten oplevert voor psychosociale behandeling en begeleiding.’
Dementie
Eén op de vijf mensen krijgt dementie, bij vrouwen is dit zelfs één op de drie. Dat maakt onderzoek naar het voorkomen, behandelen en genezen van dementie, maar ook naar het omgaan met dementie, heel hard nodig.
Janne Papma is opgeleid als psycholoog en neurowetenschapper en promoveerde in 2012 bij het Erasmus MC. Na haar promotie was Pa,ma als coördinator verantwoordelijk voor het opzetten en de opening van het Alzheimercentrum in het Erasmus MC. Sinds 2017 is zij onderzoeker en probeert zij met haar onderzoek de situatie voor mensen met dementie en hun mantelzorgers te verbeteren. Dit doet zij samen met een team van PhD-studenten en onderzoeksmedewerkers.