De komende twee jaar wordt de bestaande laboratoriumteststraat van het Erasmus MC vervangen. De teststraat gaat nog autonomer opereren. ‘In het verleden was het inzetten van laboratoriumdiagnostiek nogal een omslachtig proces met papieren aanvraagformuleren die handmatig gescand moesten worden, etiketten met streepjescodes die geprint moesten worden en op de buizen moesten worden geplakt. Pas daarna kon er een analyse worden uitgevoerd. De laatste decennia is dit al flink verbeterd door toepassing van automatisering. Met het nieuwe Total Laboratorium Automation (TLA)-systeem nemen we daarin een volgende stap’, vertelt klinisch chemicus en medisch coördinator Diagnostisch Kernlaboratorium dr. Christian Ramakers. ‘Vanaf het moment dat er bloed of urine afgenomen wordt, tot het moment dat het buisje richting het archief gaat en er een uitslag gerapporteerd wordt aan de behandelend arts.’
‘We krijgen een 24/7 proces waarbij heel veel labtesten via automatisering worden afgehandeld’
‘Met deze ontwikkeling bereidt het domein laboratoriumgeneeskunde van het Erasmus MC zich voor op de toekomst’, zegt afdelingshoofd Klinische Chemie prof.dr. Ron van Schaik over de nieuwe teststraat. ‘We krijgen een 24/7 proces waarbij heel veel labtesten via automatisering worden afgehandeld’, vervolgt hij.
Ramakers geeft een voorbeeld: ‘Ethanol en paracetamol, iedereen kent ze wel. De tweede slik je om gevolgen van de eerste te verzachten. Vroeger moest er bij een aanvraag buiten kantooruren een analist van de ziekenhuisapotheek in huis komen om die twee stoffen te bepalen. Door ze nu in het kernlaboratorium te plaatsen, waardoor deze stoffen 24 uur per dag en zeven dagen per week automatisch beschikbaar zijn, hoeft er geen analist van de ziekenhuisapotheek meer voor in huis te komen. Je bent niet alleen veel efficiënter met de menskracht, maar ook met de apparatuur die je hebt staan.’
Meerdere laboratoria bedienen
Het kernlaboratorium is, samen met het hemostaselaboratorium, het enige laboratorium dat 24 uur per dag en 7 dagen per week open is, vertelt Van Schaik. ‘Door nu andere laboratoria aan te laten haken bij de TLA, maken we het mogelijk om de testen die laboratoria in het kernlaboratorium gaan inbrengen, ook 24 uur per dag aan te bieden. Hiermee dragen we bij aan een betere patiëntenzorg, zonder dat medewerkers van de laboratoria extra worden belast.’
Meerdere laboratoriumspecialismen kunnen straks aanhaken bij de nieuwe TLA. Voor 2026 is dit voorzien voor een deel van de laboratoriumtesten van het hemostase-, apotheek-, endocrinologie-, virologie-, MMIZ- en immunologielaboratorium’, aldus directeur van het Diagnostisch Kernlaboratorium Frank Raymaekers. ‘Het is echt een joint effort van vele disciplines’, benadrukt hij. ‘Analisten en laboratoriumspecialisten hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan het resultaat, in samenwerking met de leveranciers. Maar ook de afdeling Inkoop en ons eigen projectmanagementteam: heel veel disciplines hebben meegedacht.’
Doorontwikkelen
‘We hebben niet alleen naar de kosten van de nieuwe apparatuur gekeken gekeken, maar met name ook in overweging genomen wat leveranciers kunnen bieden aan innovatie’, vertelt Frank Raymaekers over de keuze voor leveranciers Roche Diagnostics en SYSMEX.
Ramakers valt hem hierin bij. ‘We willen niet alleen op het moment van ‘go-live’ een state-of-the-art systeem, maar we willen doorontwikkelen. We hebben dus ook gekeken of we specialistische apparatuur, zoals massaspectrometers en high-throughput PCR-systemen kunnen integreren in zo’n TLA. En dat kan met deze leveranciers. Een ander aspect waar we de leveranciers vragen om in mee te denken is dat de dienstverlening gegarandeerd moet blijven als we de huidige apparatuur gaan vervangen.’
‘Ik denk dat de combinatie en de veelheid van apparatuur die geplaatst gaat worden in Nederland nog niet eerder vertoond is’
Al met al wordt de vernieuwde TLA een unieke laboratorium-analysestraat voor Nederland, ziet Ramakers. ‘Ik denk dat de combinatie en de veelheid van apparatuur die geplaatst gaat worden in een TLA in Nederland nog niet eerder vertoond is. Maar ook het feit dat straks andere laboratoria binnen het Erasmus MC kunnen aanhaken bij deze TLA is een nieuwe opzet. Ook omdat wij met onze leveranciers gaan innoveren om speciale koppelingen voor apparatuur aan de TLA te realiseren, die op dit moment nog niet bestaan.’
De eerste fase van de vervanging start eind december 2023. De volledige TLA zal naar verwachting begin 2026 volledig operationeel zijn.
