Zelensky volgt het nieuws over de oorlog in zijn vaderland Oekraïne op de voet. ‘Ik druk mijn zus op het hart zo snel mogelijk met de kinderen de trein te pakken en naar het Westen te komen, maar ze twijfelt. Ik sprak haar gisteren voor het laatst, ik hoop dat ik haar heb weten te overtuigen en dat ze vertrekt.’
Voel me machteloos
De immobiliteit speelt zijn moeder parten, want als het luchtalarm gaat kan ze niet naar de schuilkelder. ‘Ze woont op de negende verdieping van een flat en kan niet anders dan thuis blijven. Ze heeft geen keus. Gelukkig hebben ze nog niet te maken gehad met bombardementen. Mijn ouders zijn er vrij gelaten onder terwijl wij ons hier erg grote zorgen maken. We staan zo machteloos.’
Zelensky vertelt over de surrealistische situatie die zijn ouders nu meemaken. ‘Mijn moeder woont in een wijk in het noorden van Kiev en daar rijden de Russische legervoertuigen rond, terwijl het dagelijks leven zo goed en zo kwaad als het kan doorgaat. ‘Gelukkig kan ik nog bellen en appen met mijn familie. Het zou een nachtmerrie zijn als dat wegvalt. Ook kunnen we hen nu nog financieel ondersteunen. Als dat niet meer mogelijk is, zijn mijn ouders aangewezen op de hulp en steun van buren en hun vrienden.’
Demonstreren in plaats van verjaardag vieren
Door de inval in Oekraïne viel de verjaardag van zijn dochter in het water. Op 26 februari, twee dagen na de invasie, werd ze acht jaar. ‘Ze keek er al weken naar uit en verheugde zich erg op de komst van haar oma uit Oekraïne. Door de invasie ging dat niet door en volgden we die dagen in shock het nieuws. Op de dag van haar verjaardag stonden we op een demonstratie tegen de oorlog in Oekraïne in Den Haag.’
Zelensky krijgt veel steun uit zijn omgeving. Collega’s en buren betuigen hun medeleven en zijn Oekraïense vriendengroep zoekt elkaar veel op. Veel vrienden zijn betrokken bij hulp- en inzamelingsacties. ‘Ik ben zelf niets gestart, maar als ik ergens kan bijspringen doe ik dat zeker.’
‘Ik zou een paar papers moeten schrijven, maar het lukt niet’
Hij zou eigenlijk deze week op de skies staan in Lapland, maar zijn voorjaarsvakantie is gecanceld. ‘Ik ben nu alleen maar bezig met het nieuws uit Oekraïne. Ik kan mijn aandacht moeilijk bij mijn werk houden. Eigenlijk zou ik een paar papers moeten schrijven, maar het lukt niet. Ik hoop dat ik deze situatie ongeschonden door kom en dat het me psychisch niet te veel opvreet.’
Voelt als broedermoord
Voor Zelensky voelt de aanval van Rusland op zijn land als broedermoord. ‘Rusland en Oekraïne zijn altijd verbonden geweest, zowel cultureel als etnisch. We kennen elkaars landen, voor veel Oekraïners is Russisch de moedertaal. En ineens wil de psychopathische broer je vermoorden. Alsof de Nederlanders de Belgen willen vermoorden. Dat maakt het echt pijnlijk. En deze invasie werpt ons terug naar 19de -eeuwse praktijken. We zijn technologisch zo ver, we sturen telescopen de ruimte in, ontdekken nieuwe DNA-structuren en kunnen mensen genezen van allerlei soorten kanker. Maar bij deze invasie gaat het gewoon weer over landje pik, imperialisme en het verlangen naar het Grote Russische Rijk.’
De eerste dagen dacht Zelensky dat de invasie snel zou verlopen omdat het Russische leger zo groot en machtig is, maar omdat Oekraïners zich dapper verzetten vreest hij nu een lange slepende oorlog. ‘Ik hoop dat Oekraïne ook dan nog steeds de aandacht krijgt en dat mensen het offer van een hoge energierekening bereid zijn te brengen. In Oekraïne brengen mensen nu een torenhoog offer: hun leven.’
