Op de afdeling van neurochirurg Clemens Dirven is microscopische chirurgie in de hersenen een dagelijkse bezigheid. Plastisch chirurg Dalibor Vasilic naait bij operaties vrijwel dagelijks bloed- of lymfevaatjes aan elkaar met een dikte van ongeveer 0,1 tot 1 millimeter. Beide chirurgen geven de microchirurgie een boost met de gezamenlijke aanschaf van een nieuwe microscoop, die volgens de chirurgen een revolutie in het vakgebied teweeg zal brengen. Vergelijkbaar met de introductie van de endoscopie.
“Deze microscoop is totaal anders” zegt Dirven. “De vergrotingsfactor is toegenomen van vier keer naar twaalfenhalf keer zonder dieptescherpteverlies. Bij de optische microscopen moet je steeds opnieuw focussen en verplaatsen. Met deze nieuwe technologie kunnen we als het ware in de wond kijken met een telelens van zeshonderd millimeter. Een zeer belangrijk voordeel voor de hersenchirurgie is dat er beter onderscheid kan worden gemaakt tussen bijvoorbeeld tumorweefsel en gezond weefsel. Ook zijn de kleinste vaatjes die aan grotere aderen moeten worden gehecht, veel beter in beeld te brengen.”
‘De kans op lymfeoedeem wordt kleiner’
Vasilic: “Na een kankeroperatie waarbij we lymfeweefsel wegnemen, wordt de kans op lymfeoedeem kleiner omdat de chirurg beter kan repareren. Bovendien kunnen we dankzij de nieuwe microscoop veiliger, beter en efficiënter op moeilijk bereikbare plekken komen.”
Dirven: “Na volledige implementatie van deze techniek wordt opereren veiliger; de kans dat iemand na een zeer ingrijpende hersenoperatie zijn geliefden niet meer herkent of verlamd raakt wordt hiermee nog kleiner.”
Robotarm
De nieuwe microscoop is kleiner dan de huidige optische microscopen en navigeert met een NASA-robotarm. De operatie-instrumenten sturen de microscoop. Verplaats je het instrument, dan beweegt die mee. De chirurg kijkt niet meer direct door de microscoop, maar op een beeldscherm. Dirven: “Daardoor hoeven we ons lichaam niet meer in allerlei bochten te wringen om moeilijk bereikbare plaatsen te kunnen bereiken. Een groot voordeel als je uren achter elkaar aan het opereren bent.”
Eerste in Europa
Vasilic: “De microscoop, aangeschaft met steun van de Raad van Bestuur, is door software steeds te upgraden. Daardoor heeft hij een langere levensduur en behoudt hij de innovatieve kracht. Wij zijn de eersten in Europa die ermee werken en zullen het referentiecentrum van Europa worden door opleidingen te verzorgen voor collega (buitenlandse) specialisten.”
Beeld: Evert-Jan Daniels