Fred Balvert, projectleider: “Met Science Gallery Rotterdam creëert het Erasmus MC een ontmoetingsplek voor wetenschappelijk onderzoek, de kunsten en Rotterdammers. Het doel is wetenschappelijk onderzoek dichterbij de maatschappij te brengen, en het publiek te betrekken bij maatschappelijke en ethische vraagstukken rond wetenschap. Daarbij is de visionaire benadering van kunstenaars een goede manier om die dialoog te openen. Science Gallery Rotterdam werkt hiervoor samen met het CBK (Centrum Beeldende Kunst) Rotterdam en Museum Rotterdam. Vanaf 2020 zal de Science Gallery gratis tentoonstellingen en evenementen aanbieden. De komende jaren wordt een vaste locatie in het Erasmus MC gerealiseerd als onderdeel van de renovatie van het faculteitsgebouw. “
Kun je een voorbeeld geven?
Balvert: “Science Gallery organiseert workshops met jongeren. Uit de eerste workshops is (Un)real naar voren gekomen als thema van de tentoonstelling in het voorjaar van 2020. (Un)real gaat over hoe wetenschappelijk onderzoek en de kunsten ons begrip van ‘echt’ en ‘onecht’ beïnvloeden. Denk aan toepassingen van genetische modificatie en human enhancement, technologieën die de lichamelijke of geestelijke capaciteiten van de mens vergroten, maar ook social media en fake news. Rond dit thema hebben we vervolgens een open call gepubliceerd waarop kunstenaars en wetenschappers konden reageren met voorstellen om een bijdrage te leveren aan de tentoonstelling. Deze voorstellen worden beoordeeld op artistieke kwaliteit, haalbaarheid en de mate waarin ze aansluiten bij research van het Erasmus MC. Tijdens eerdere workshops hebben wetenschappers en kunstenaars met jongeren gesproken over het maken van spermacellen uit vrouwelijke stamcellen en het bouwen van kunstmatige draagmoeders buiten het lichaam. Misschien lijken deze ideeën futuristisch, maar ze staan al verbazend vlak voor de deur. Het is belangrijk dat we nadenken over de maatschappelijke en ethische implicaties van de mogelijkheden. Tijdens de workshops bleek dat jongeren heel goed in staat zijn om een discussie over deze onderwerpen te voeren en dat ze het zelfs heel belangrijk vinden om gehoord te worden.”
(Un)real in het Erasmus MC zal voor het publiek toegankelijk zijn, met eromheen events voor specifieke doelgroepen.
Waarom is de dialoog tussen wetenschap en maatschappij belangrijk?
Joyce Lebbink, onderzoekster op de afdeling moleculaire genetica van het Erasmus MC, is als wetenschapper betrokken bij het project. “Ons wetenschappelijk onderzoek heeft rechtstreeks invloed op de maatschappij. Het is belangrijk dat we uitleggen wat wij doen en hoe dit kan leiden tot nieuwe medicatie en nieuwe behandelmethoden. Onderzoek creëert nieuwe kennis waarmee we toekomstige problemen kunnen oplossen. In de dialoog tussen wetenschap en maatschappij laat de wetenschap zien wat zij doet en kan de maatschappij richting geven aan het onderzoek door te laten zien wat zij belangrijk vindt.
Binnen het thema (Un)real gaan we een workshop organiseren rond genetische modificatie en transhumanisme (de filosofie die ervan uit gaat dat de mens zichzelf fysiek kan verbeteren, red.). Welke wetenschappelijke ontwikkelingen zijn er gaande? Denk aan de CRISPR-Cas techniek, waarmee genetische informatie kan worden veranderd. Wat is wenselijk vanuit ethisch perspectief, en wat is de blik van een kunstenaar op dit thema? Kunst helpt ons het belang van wetenschap uit te leggen aan een breder publiek door het verhaal eromheen te vertellen en te visualiseren. Een kunstenaar kan een andere draai geven aan de mogelijke impact van wetenschap op ons leven. Een kunstenaar neemt een andere positie in dan een wetenschapper of ethicus, met waarschijnlijk een verwonderend, inspirerend en tot nadenken dwingend eindresultaat.”
Waar vinden we de Science Gallery?
Balvert: “Science Gallery Rotterdam krijgt een eigen ruimte in De Passage van het Erasmus MC, de belangrijkste route voor patiënten, bezoekers, studenten en medewerkers, waar dagelijks duizenden mensen langskomen. Aanvankelijk bestaat het programma uit pop-up presentaties. De planning is om in 2023 een eigen ruimte van Science Gallery te openen.“
Meer informatie vind je hier.
